Düzenli Ortam Gözetimi

İş sağlığı ve güvenliğinin amacı, çalışanların vücut bütünlüklerini ve sağlıklarını korumaktır. Düzenli ortam gözetimi, işyerinde sağlık ve güvenlik risklerinin belirlenmesi ve bu risklere karşı yürütülecek her türlü koruyucu, önleyici ve düzeltici faaliyetlerin tümüdür. Çalışma ortamında bulunan tehlike ve riskler sürekli değişmektedir. Yeni ramak kala olayların, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının çıkmasına neden olmaktadır.

İşyeri Ortam Gözetimi Yapmak İSG İçin Bir Zorunluluk Mudur?

İşverenlerin çalışma ortamının gözetimi yükümlülüğü, 30/6/2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği yasası ve bu yasaya göre çıkarılan çeşitli Yönetmeliklerde yer almaktadır.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’na göre; ‘İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için “her türlü önlemi alma” yükümlülüğü bulunan işverenin, bunu ve denetleme yükümlülüğünü yerine getirdiğinin tespiti için, çalışma ortamının gözetimi ile ilgili sistem kurması ve yapılanları kayıt altına alması gerekir.’

Çalışma ortamı gözetimi yükümlülüğünü işveren, kendi personeli arasından yapacağı görevlendirme ile yerine getirebileceği gibi, işyeri dışında kurulmuş olan firmadan hizmet alarak da yerine getirebilir.

Çalışma ortamı gözetimi ile ilgili iş sağlığı ve güvenliği mevzuatımızda çeşitli hükümler bulunmaktadır. Bu konuda iş sağlığı ve güvenliği kurullarının, işyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarının görev ve yükümlülükleri bulunmaktadır.

Ortam Gözetimi Nasıl Yapılır?

Ortam gözetimi yapılırken, İşyerindeki tehlikeler ve riskler belirlenir, risk değerlendirmesi yapılır, risk değerlendirmesine göre ortam gözetimi için plan oluşturulur. Belirlenen öneriler işverene sunulur. Öneriler ile ilgili düzeltici – önleyici faaliyetlerin takibi yapılır.

Çalışma ortam gözetimi yapılırken; işyerinde bulunan çalışanlar, işyeri bina ve eklentileri, işyerinde bulunan iş ekipmanları, işyerinde kullanılan ve üretilen maddeler dikkate alınır.

Çalışma ortamı gözetimi neleri kapsamaktadır?

• İş yerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulamasını kontrol etmek
• İş yerinde kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi için mevzuata uygun çalışmalar yapmak ve uygulamaları takip etmek
• Doğal afet, kaza, yangın veya patlama gibi durumlar için acil durum planlarının hazırlanmasını sağlamak
• Periyodik olarak eğitimleri ve tatbikatları yaptırmak
• Acil durum planı doğrultusunda hareket edilmesini sağlamak

İşyeri ortam gözetimi yapılırken, binaların yapısı, tavan yüksekliği,elektrik tesisatı (Elektrik İç Tesisat Yönetmeliğine uygunluğu), işyerinde mevcut acil çıkış yolları, havalandırma, ortam sıcaklığı, aydınlatma, işyeri tabanı, duvarı, çatısı ,pencereler, kapılar, dinlenme ve soyunma yerleri, duş, tuvaletler, ilk yardım odaları dikkate alınır.

Yasal dayanak: İşyeri Bina Ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik , Resmi Gazete Tarihi: 17.07.2013/28710 

İşyeri ortam ölçümü yapılırken iş ekipmanları dikkate alınır. İşin yapılmasında kullanılan makine, alet ve tesisin işyerindeki özel çalışma şartlarını, sağlık ve güvenlik göz önünde bulundurularak seçilecek, tamamen tehlikesiz olamıyorsa riski en aza indirecek uygun önlemler alınacaktır.m gözetimi yapılırken, işyerinde bulunan iş ekipmanları dikkate alınır.

Yasal dayanak: İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği , Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2013 Sayısı:28628 

Bütün iş ekipmanlarında ekipmanı tümüyle ve güvenli durduracak bir sistem bulunmalıdır.

İş ekipmanının parçalarının kırılması, kopması veya dağılması riskine karşı uygun koruma önlemleri alınmalıdır. İş ekipmanlarının hareketli kısımları uygun, sağlam koruyucular içine alınmış olmalıdır.İş ekipmanına ait ikaz levhaları kolay algılanır olmalıdır. Bakım işleri ekipman kapalı iken yapılmalıdır. Bakım ile ilgili işlemler günü gününe kayıt altına alınmalıdır.

Çalışma ortam gözetimi yapılırken, işyerinde kullanılan ve üretilen malzemeler dikkate alınır. Malzemelerin depolanması, üretilmesi esnasında malzeme güvenlik belgelerinden (MSDS) yararlanılmadır. Yanıcı, patlayıcı, toksik olmalarına göre önlemler alınmalıdır. Oksitleyici ve yanıcıların ayrı ayrı depolanmalıdır. Yangın söndürme tertibatının maddelerin özelliklerine göre olmalıdır. En önemlisi, ortam ölçümlerinin periyodik olarak yapılmalıdır. Çalışma ortamı sağlık gözetimleri işyeri hekimi tarafından yapılır. İşyerlerinde düzenli ortam ölçümü yapıldığında, çalışanlar iş kazalarından ve meslek hastalıklarından korunur.